Kesyon Moun Poze Souvan sou Vaksen COVID-19 la

Kisa yon vaksen ye?

Yon vaksen se yon sibstans ki ka ede pwoteje w kont maladi espesifik. Vaksen fè sistèm iminitè ou pwodui antikò, ki konbat viris ak bakteri. Si ou ekspoze fas a yon maladi ou te pran vaksen kont li, antikò yo pral goumen kont bakteri oswa viris ki lakòz maladi yo anvan yo fè ou malad. Pou plis enfòmasyon sou vaksen yo, ale nan Sant pou Kontwòl Maladi (Centers for Disease Control).

Kijan vaksen COVID-19 yo aji?

Gen twa (3) vaksen diferan disponib. Pami yo, vaksen Pfizer ak Moderna a se vaksen mRNA yo ye. Pou travay, yo di kò ou pou li kreye yon pwoteyin ki pwodui antikò lè sa. Antikò sa yo ede pwoteje ou kont viris ki lakòz COVID-19 la.

Vaksen Johnson and Johnson nan itilize yon vektè viris ki diferan ak viris COVID-19 la epi li pa ka repwodui nan kò moun. Vektè viris la livre yon kòd pwoteyin ki di sistèm iminitè ou a pou kreye antikò, ki pwoteje ou kont COVID-19 lè sa.

Kilè mwen ka pran vaksen COVID-19 la?

Tout moun ki gen sis mwa oswa plis nan Massachusetts elijib pou pran vaksen COVID-19 la.

Li pa nesesè pou pran randevou pou pran vaksen ou nan youn nan sant vaksinasyon kominotè BMC a. Sepandan, si ou prefere, ou ka pran vaksen ou nan youn nan kote sa yo atravè lyen sa a. Kèk klinik BMC ap bay vaksen COVID-19 la tou, si ou pito pran vaksen an nan men doktè w.

Ou kapab tou pran vaksen an nan yon sant vaksinasyon eta a, yon sant kominotè lokal, oswa yon sant tankou CVS oswa Walgreens; ou ka jwenn plis detay la a.

Èske vaksen an ap gratis?

Vaksen COVID-19 gratis pou tout pasyan BMC yo. Si ou gen asirans medikal, nou pral voye faktire konpayi asirans ou a. Si ou pa gen asirans, ou p ap resevwa yon bòdwo pou vaksen ou an.

Èske vaksen an obligatwa? E pou timoun yo?

Sistèm Sante Boston Medical Center an kwè tout bon nan efikasite ak sekirite vaksen COVID-19 la, epi nou kontan anpil poutèt gwo kantite anplwaye nou yo ki deja pran vaksen an. Daprè prèv yo, epi daprè obligasyon nou genyen antanke yon sistèm sante ki la pou sekirize sante pasyan nou yo, manm ak pèsonèl nou yo, Sistèm Sante BMC an pral egzije tout medsen endepandan ki gen lisans yo, etidyan, founisè, ak volontè pou yo pran vaksen kont COVID-19 la.

Lòt anplwayè, menm jan ak Massachusetts, te kapab definitivman fè pran vaksen an vin nesesè pou sèten aktivite, tankou retounen nan travay oswa ale lekòl piblik – menm jan ak lòt vaksen yo.

Gen kèk lekòl ki ka chwazi pou fè vaksen COVID-19 la obligatwa pou timoun ki nan distri yo a, menm jan ak lòt vaksen yo. Anpil kolèj tou chwazi pou fè vaksen COVID-19 la obligatwa pou etidyan yo ka antre lekòl la. Tanpri kontakte lekòl pitit ou a dirèkteman pou plis enfòmasyon sou si wi ou non yo ta ka egzije vaksen COVID-19 la.

Èske BMC ap bay tout vaksen COVID-19 ki disponib yo? Èske mwen ka chwazi kiyès mwen vle?

Nou prevwa BMC ap kontinye gen rezèv nan vaksen Pfizer, Moderna, ak Johnson & Johnson yo, epi yo pral bay pasyan ak manm pèsonèl la tout twa (3) vaksen yo. Nou te distribye tout twa (3) yo atravè eta Massachusetts ak tout peyi a.

Kèk bagay enpòtan pou kenbe nan tèt ou sou twa (3) vaksen yo:

• Tout vaksen COVID-19 ki disponib yo efikas anpil epi yo san danje. Epitou, yo tout te sibi egzamen klinik serye.
• Tout vaksen COVID-19 ki disponib yo trè efikas pou anpeche maladi grav, entène lopital, ak lanmò ki gen rapò ak COVID-19. Ou pa pral kapab chwazi ki vaksen pou ou resevwa; sa ou resevwa a pral depann selon kantite nou genyen nan chak lè sa a.
• Si ou pran vaksen Pfizer oswa Moderna a, dezyèm dòz ou a dwe menm kalite vaksen ou te pran nan premye dòz la. Ou pa ka pran yon vaksen Pfizer pou premye dòz la epi Moderna pou dezyèm lan oswa visevèsa. Se yon sèl dòz ki nesesè pou vaksen Johnson & Johnson lan.

Pandan gen diferans ki genyen ant vaksen ki disponib kounye a, pi bon vaksen pou pran se youn ki disponib tousuit pou ou a. Kèk nan diferans sa yo gen ladan yo:

* Paske esè klinik sa yo te fèt nan diferan moman nan kondisyon diferan, nimewo sa yo pa dirèkteman konparab epi yo pa reprezante yon konparezon tèt-a-tèt.

Ki sa nouvo rapèl vaksen ki te soti an Septanm 2022 a ye? Èske mwen ta dwe pran li?

Nan mwa Septanm 2022, FDA ak CDC te apwouve yon nouvo kalite rapèl vaksen COVID-19 ki rele yon rapèl bivalan. Rapèl sa a vize de (2) dènye varyant Omicron COVID-19 yo - BA.4 ak BA.5 - ansanm ak varyant orijinal viris COVID-19 la.

Apati desanm 2022, rapèl bivalan an apwouve pou tout moun ki gen laj sis mwa ak plis.

Ou ta dwe pran yon rapèl bivalan menm si ou te deja pran yon dòz rapèl COVID-19. Sa a se paske nenpòt rapèl yo te bay anvan Septanm 2022 pa t gen ladann pwoteksyon espesifik ki kont varyant Omicron an.

Ou ta dwe pran nouvo rapèl la tou menm si ou te pran plis pase yon dòz rapèl vaksen kont COVID-19 anvan, oswa si w gen yon sistèm iminitè ki fèb epi w te pran yon twazyèm dòz vaksen. 

Ou kalifye pou rapèl bivalan si ou:

• Plis pase sis mwa
• Te resevwa yon seri de (2) vaksen Pfizer oswa Moderna COVID-19 oswa yon sèl vaksen Johnson & Johnson
• Ou te pran dènye dòz vaksen COVID-19 la (premye, dezyèm, oswa dòz rapèl) omwen depi de (2) mwa.

Èske ou bezwen yon sitwayen ameriken pou resevwa vaksen COVID-19 la?

Nenpòt ki moun ki abite nan Massachusetts, kèlkeswa sitiyasyon li ak imigrasyon, ka resevwa yon vaksen COVID-19 nan yon sit nan eta a. Ou pa bezwen bay yon pyès idandite oswa nimewo Sekirite Sosyal pou pran vaksen COVID-19 la. Lè w pran vaksen COVID-19 la pa pral gen okenn enpak negatif sou chans ou genyen pou resevwa yon kat rezidans.

Kijan yo bay vaksen COVID yo?

Y ap bay vaksen an tankou piki nan pati anlè nan bra w.

Apati mas 2022, peryòd tan rekòmande ant premye ak dezyèm dòz la pou tou de vaksen yo se uit semèn, sof si ou iminokonpwomi. Si w gen iminokonpwomi, tan ant vaksen yo ta dwe twa semèn pou vaksen Pfizer ak kat semèn pou vaksen Moderna.

Li enpòtan pou ou pran toude vaksen. Si ou pa fè sa, ou pa pral gen tout pwoteksyon nèt kont COVID-19 jan ou ta ka. Li enpòtan pou w ou pran tou de (2) vaksen yo. Si w pa fè sa, ou pa p byen pwoteje kont COVID-19 la jan ou ta dwe pwoteje a.

Ki sa apwobasyon konplè FDA vle di?

Administrasyon Federal pou Medikaman (Federal Drug Administration, FDA) te bay vaksen Pfizer COVID-19 la apwobasyon total pou moun ki gen laj 16 ane oswa plis, pandan vaksen Moderna COVID-19 la te jwenn apwobasyon total pou moun ki gen laj 18 ane oswa plis.

Sa vle di yo p ap bay vaksen yo ankò selon otorizasyon itilizasyon ijans pou moun ki nan gwoup laj sa a. 

Yo toujou bay vaksen Pfizer la selon yon otorizasyon itilizasyon ijans (emergency use authorization, EUA) pou moun ki gen laj 15 ane, epi yo bay vaksen Moderna ak moun ki gen 17 ane oswa pi piti selon yon EUA. Yo te te deja bay vaksen sa yo ak plizyè milyon moun nan gwoup laj sa yo san danje, epi yo te bay plizyè milyon adilt san danje selon yon EUA.

Ki kote mwen ka jwenn enfòmasyon ki sòti nan FDA?

Ou ka jwenn yon fèy enfòmasyon ki soti nan FDA la a, epi li disponib nan 20 lang siplemantè sou sit entènèt FDA a.

Èske vaksen an anpeche m pran COVID-19?

Vaksen COVID-19 yo trè efikas pou anpeche COVID-19. Pandan yo te ede anpeche COVID-19 la an jeneral, yo te patikilyèman bon nan anpeche ka grav maladi a. Ak nan esè klinik yo, yo tout te 100 pousan efikas nan anpeche entène lopital ak lanmò ki gen rapò ak COVID-19.

Sepandan, li enpòtan pou kontinye mete yon mask ak distans paske:

• Se pa tout moun ki pral pran vaksen an alafwa. Suiv direktiv sante piblik yo ap ede pwoteje nenpòt moun ki poko pran vaksen an.
• Malgre li pa gen anpil chans, li toujou posib pou pran COVID-19 apre ou fin pran vaksen an, menm jan pa gen okenn vaksen ki efikas a 100 pousan.
• Nou poko sèten pou konbyen tan vaksen an ap pwoteje ou kont COVID-19 la.

Konbyen tan pwoteksyon kont vaksen COVID yo ap dire?

Nou pa konnen konbyen tan pwoteksyon an pral dire. Etid y ap mennen kounye a pral ede reponn kesyon sa a. Ou ka bezwen pran vaksen an ankò alavni.

Èske vaksen rapèl yo rekòmande an vle di si mwen pa pran lòt dòz lan mwen pa pwoteje kont COVID-19?

Non, de (2) dòz vaksen Pfizer oswa Moderna ansanm ak yon dòz vaksen Johnson & Johnson toujou ba ou pwoteksyon kont COVID-19, sitou ka ki grav, entène lopital, ak lanmò akòz viris lan. Men pou kèk moun, pwoteksyon vaksen an bay lan kapab diminye ofiramezi. Yo rekòmande yon dòz rapèl ak gwoup moun sa yo ki kapab toujou gen yon gwo risk pou pran COVID-19 lan.

Men, pou kèk moun, pwoteksyon vaksen an ka diminye tank tan ap pase, e nouvo varyant COVID yo ka diminye efikasite vaksen yo pou chak moun. Se poutèt sa, nou ankouraje tout moun ki kalifye yo pou yo pran yon dòz rapèl vaksen COVID-19 la.

Kijan vaksen yo pwoteje kont nouvo varyant COVID-19 yo?

Vaksen COVID-19 ki gen kounye a dwe bay omwen kèk pwoteksyon kont nouvo varyant viris yo paske yo travay kote yo pouse sistèm iminitè ou pou reponn lajman ak viris la. Etid ki fèt nan kote tankou Izrayèl, kote anpil moun nan popilasyon an te pran vaksen an, montre vaksen Pfizer a ofri omwen kèk pwoteksyon kont varyant COVID-19 la. Anplis, yo te teste vaksen Johnson ak Johnson la nan Lafrik Disid, kote li te fèt byen pandan yon peryòd lè yon varyant t ap sikile. Sepandan, nou poko konnen si vaksen yo pral efikas kont nouvo varyant yo menm jan yo te efikas nan esè klinik yo.

Pandan y ap aprann plis, syantis yo ap etidye fason yo fè vaksen yo pi efikas kont varyant COVID-19 la si sa nesesè, ki gen ladan vaksen rapèl, nouvo vaksen ki vize plizyè varyant, ak bati sou platfòm mRNA itilize yo itilize nan vaksen Pfizer ak Moderna fè yo pi efikas.

Èske vaksen COVID-19 yo san danje?

Wi. Yo te etidye vaksen yo ak anpil atansyon epi yo te bay plizyè santèn milyon moun atravè mond lan. Sa a te montre vaksen yo san danje.

Gwoup ekspè yo ap kontinye egzamine sekirite vaksen COVID-19.

Ki efè segondè vaksen COVID-19 la genyen?

Anpil moun siyale efè segondè yo. Sepandan, sa yo te fèb anjeneral, epi yo se yon siy pou di sistèm iminitè a ap travay. Siyale efè segondè yo gen ladan yo tèt fè mal, fatig, frison, ak doulè nan kote w pran piki a. Gen kèk moun ki ka gen lafyèv. Efè segondè lakay timoun yo sanble anpil ak efè segondè lakay granmoun yo.

Pou kèk moun, efè segondè sa yo te vin pi mal apre dezyèm dòz la.

Efè segondè yon vaksen bay anjeneral ale pou kont yo apre kèk jou. Ou ka pran yon medikaman san preskripsyon tankou asetaminofèn oswa ibipwofèn pou jere efè segondè yo apre vaksen an. Sepandan, li rekòmande pou ou evite pran medikaman sa yo anvan ou pran vaksen w lan.

Si efè segondè w yo dire plis pase 48 èdtan, pale ak doktè w la.

Èske te gen efè kontrè grav apre w fin pran vaksen sa yo?

Te gen yon ti kantite rapò sou maladi grav tankou estwok ki asosye ak nimerasyon plakèt ki ba apre vaksen Johnson & Johnson COVID-19 la. Reyaksyon sa a ra anpil epi CDC ak FDA te mennen ankèt sou li, epi apre sa yo te leve poz yo te mete an plas sou vaksen sa a.

Nan mwa Jiyè 2021, FDA an te bay yon alèt sou vaksen Johnson & Johnson lan konsènan risk potansyèl ogmante li genyen pou bay sendwòm Guillain-Barre la, yon kategori twoub newolojik. Yo te siyale yon ti kantite ka, epi avantaj yo kontinye pi plis pase risk ki genyen nan pran vaksen J&J an.

Te gen ka Paralizi Bell yo te te siyale lakay patisipan yo nan esè klinik vaksen mRNA COVID-19 la men ki te parèt a yon pousantaj pi ba pase sa yo te wè nan popilasyon jeneral la epi yo te devlope plizyè semèn apre vaksinasyon an. Pa gen okenn prèv ki montre se vaksinasyon an ki te lakòz ka paralizi Bell sa yo.

Yo te siyale yon ti kantite reyaksyon alèjik grav apre vaksinasyon avèk ni vaksen Pfizer ak Moderna COVID la epi y ap mennen envestigasyon sou yo. Tout reyaksyon yo reponn a tretman an, epi chak kote yo bay vaksen yo pral kontwole moun yo pou wè si gen siy reyaksyon alèjik apre vaksinasyon an.

Èske mwen ka pran COVID-19 nan vaksen an?

Non. Vaksen aktyèl la pa gen viris ki bay COVID-19 la ladan.

Èske mwen ka simaye COVID-19 nan vaksen an?

Non. Vaksen aktyèl la pa gen viris ki bay COVID-19 la ladan, sa ki vle di vaksen an poukont li p ap lakòz ou simaye COVID-19 la.

Èske vaksen an ap rete nan kò mwen oswa antre nan ADN mwen?

Non. Okenn vaksen pa antre ni chanje ADN ou, ni rete nan kò ou.

Èske vaksen an afekte fètilite?

Pa gen okenn prèv ki montre vaksen COVID-19 la afekte fètilite. Nan done sekirite ki soti nan esè Pfizer a, menm pwopòsyon moun yo ansent nan gwoup vaksen an menm jan ak nan gwoup plasebo a. Anplis de sa, anpil, anpil moun te tonbe ansent san danje apre yo te pran vaksen an, ansanm ak nan esè klinik yo. Sou baz sa a, vaksen an rekòmande menm si w ap planifye pou ansent byento.

Kouman mwen ka konnen sa a san danje pou timoun yo si se kèk timoun ki te patisipe nan esè klinik yo?

Plizyè milye timoun te pran vaksen COVID-19 la nan esè klinik yo, ki pa gen okenn efè segondè grav yo te siyale. Efè segondè yo te sanble ak sa pi gran adolesan ak granmoun yo genyen yo, e pa t gen okenn reyaksyon alèjik oswa lòt reyaksyon grav. Kounye a, plizyè santèn milye timoun te resevwa vaksen an depi apwobasyon li a, ak kèk ti evènman ki pa dezirab yo te siyale.

CDC ak FDA pran sekirite vaksen yo trè oserye, espesyalman pou timoun yo. Rechèch yo fè ak atansyon yo te detèmine etid sa yo montre vaksen yo san danje.

Mwen te pran vaksen Johnson & Johnson nan pa twò lontan. Èske mwen ta dwe enkyete?

Kounye a la, sanble kalite boul san sa yo se yon reyaksyon ki ra anpil. Prèske 9 milyon moun te pran vaksen an, epi yo te rapòte mwens pase 30 kalite move reyaksyon sa a. BMC ap kontinye ankouraje tout pasyan yo ak manm kominote a pran kèlkeswa vaksen ki disponib pou yo.

Sepandan, li enpòtan pou w pale ak doktè ou si ou gen nenpòt efè segondè grav. Si ou te pran vaksen J&J an nan twa (3) semèn ki sot pase yo epi si ou gen nenpòt nan sentòm sa yo, tanpri kontakte pwofesyonèl swen sante ou oswa ale nan saldijans ki pi pre ou a:

• Gwo tèt fè mal
• Vant fè mal
• Doulè nan janm
• Souf kout

Tanpri sonje, sa yo se pa sentòm ki sanble ak grip yo, tankou frison ak gwo fatig, oswa doulè nan bra ki ka rive nan 48 èdtan apre ou pran vaksen an.

Reyaksyon negativ yo te deklare yo te rive nan twa (3) semèn oswa mwens apre moun nan te resevwa vaksen J&J a. Apre tan sa a, risk pou gen kalite boul san sa a ra anpil.

Èske vaksen COVID-19 yo aji nan moun Nwa ak Latino?

Esè klinik yo gen ladan 10-19 pousan patisipan Nwa ak 15-45 pousan patisipan Ispanik/Latinks (selon etid la), ki vle di yo te teste sekirite vaksen an nan yon gwoup ki varye. Done ki soti nan esè klinik yo te montre vaksen an gen menm pousantaj siksè nan moun blan, nwa, ak Latinx.

Yo toujou ap fè rechèch sou done monn reyèl la pou kesyon sa a.

Pandemi COVID-19 la te afekte sitou kominote koulè yo. Sa vle di li pi enpòtan toujou pou moun ki nan kominote sa yo pou yo vaksinen.

Si mwen te deja gen COVID-19, èske mwen ka pran vaksen an?

Wi. Ekspè yo rekòmande pou pran vaksen an menm si ou te deja gen COVID-19, paske nou pa konnen konbyen tan dèske w gen COVID-19 la, l ap pwoteje w pou pa pran li ankò. Toutotan ou pa nan izolasyon ak COVID-19 la kounye a epi ou pa gen sentòm ankò, ou ka pran vaksen an.

Èske moun ki ansent oswa moun k ap bay tete ka pran vaksen an?

Wi, done sou sekirite pou vaksen COVID-19 yo pou moun ki ansent yo montre vaksen an san danje epi li efikas pou tout kategori moun sa yo. Epi tou, nou te wè moun ki ansent yo gen gwo risk COVID grav, sa ki vle di avantaj yo ka depase risk yo pou anpil moun. Kidonk, CDC an ansanm ak anpil gwoup medikal pwofesyonèl rekòmande pou moun ki ansent oswa k ap bay tete pran vaksen COVID-19 la.

Si w ansent oswa w ap bay tete, tanpri pale ak doktè w la sou sousi oswa preyokipasyon w kapab genyen konsènan pran vaksen COVID-19 la.

Èske mwen dwe pran vaksen an si mwen gen alèji?

FDA rekòmande pou moun ki fè alèji grav ak nenpòt engredyan ki nan vaksen la pou yo pa pran vaksen sa a. Anplis de sa, yo rekòmande pou ou pa pran dezyèm dòz la si ou gen yon reyaksyon alèjik grav ak premye dòz la. Tout moun ki pran vaksen an ap sou siveyans pandan 15 minit apre piki a pou asire yo pa gen okenn siy reyaksyon alèjik. Moun ki gen alèji grav ak lòt vaksen oswa medikaman sou fòm piki yo ap sou siveyans pandan 30 minit.

Vaksen an pa genyen ankenn pwodui manje ladan l - ki gen ladan ze - oubyen metal.

Yon fwa ou kapab pran vaksen an, pale ak doktè alèji w la si w gen enkyetid.

Can you get other vaccines at the same time as the COVID-19 vaccine?

Yes, you can get the COVID-19 vaccine (first, second, third, or booster dose) at the same time as other vaccines. This includes the flu shot for people of all ages and routine vaccines for children.

Mwen immunocompromised. Èske mwen ta dwe pran yon lòt dòz vaksen COVID-19 la?

Sant pou Kontwòl Maladi (The Centers for Disease Control, CDC) te rekòmande dènyèman pou moun ki sistèm iminitè yo fèb yon fason modere oswa grav epi ki te deja pran de (2) dòz swa vaksen Pfizer oswa Moderna a pran yon twazyèm dòz vaksen an. Yo pa rekòmande yon lòt piki pou moun ki te pran vaksen Johnson & Johnson lan, paske poko gen ase prèv.

Yo rekòmande yon lòt dòz vaksen pou moun ki sistèm iminitè yo fèb paske yo gen plis chans pou yo vin malad anpil oswa pou yo malad pandan lontan si yo pran COVID-19. Anplis, yo ka pa jwenn menm pwoteksyon nan de (2) dòz vaksen COVID-19 Pfizer ak Moderna tankou lòt moun, epi yon twazyèm dòz ka ede yo rete an sante.

Si sistèm iminitè ou fèb yon fason modere oswa gra, tankou si ou gen nenpòt nan pwoblèm sante sa yo,  kounye a ou se kapab jwenn yon twazyèm dòz vaksen COVID-19 la:

• Ou te resevwa tretman kansè aktif pou timè oswa kansè nan san
• Ou te resevwa yon grèf ògàn epi w ap pran medikaman ki siprime sistèm iminitè a
• Ou te resevwa yon grèf selil souch nan 2 dènye ane yo oswa w ap pran medikaman pou siprime sistèm iminitè a
• Iminite modere oswa iminodefisyans grav prensipal (tankou sendwòm DiGeorge, sendwòm Wiskott-Aldrich)
• Enfeksyon VIH avanse oswa ki pa trete
• Tretman aktif ak kortikoterapi ki gen ki anpil oswa lòt medikaman ki ka siprime reyaksyon iminitè ou

Si w te deja pran yon twazyèm dòz vaksen kont COVID-19, ou pa dwe pran yon lòt dòz rapèl ankò.

Si w pran vaksen kont maladi iminitè yo epi w poko pran yon twazyèm dòz, tanpri jwenn ansanm ekip swen ou an.

Èske mwen ta dwe pran yon dòz rapèl nan vaksen an?

Sant pou Kontwòl Maladi (Centers for Disease Control, CDC) ak Federal Drug Administration (FDA) dènyèman te apwouve vaksen rapèl vaksen COVID-19 pou tout moun ki gen plis pase sis mwa.

Tout moun ki gen plis pase sis mwa ta dwe pran dòz rapèl bivalan (nouvo apati desanm 2022), menmsi yo te deja gen yon rapèl vaksen.

Ou dwe pran yon dòz rapèl bivalan de (2) mwa oswa plis apre dènye vaksinasyon ou a, kit se te yon premye, dezyèm oswa yon dòz rapèl.

Si w kalifye pou yon rapèl, ou pral kapab chwazi ki vaksen w ap pran, dapre rekòmandasyon CDC yo ki pèmèt yo melanje ak matche kalite vaksen ki nan vaksen rapèl yo.

Èske mwen ta dwe pran yon rapèl menm si m te deja enfekte ak COVID-19?

Wi. Rapèl bivalan an pral ogmante pwoteksyon iminitè w kont COVID-19, li pral ranfòse pwoteksyon ou jwenn paske w te enfekte ak COVID-19. 

Ou ka jwenn rapèl vaksen an toutotan ou pa nan izòlman pou COVID-19 kounye a epi ou refè. Sepandan, gen kèk moun ki ka chwazi tann de (2) mwa apre enfeksyon yo a, ki se kantite tan yo rekòmande ant dènye dòz vaksen COVID-19 ou ak yon rapèl bivalan.

Èske mwen dwe pran vaksen an si mwen gen maladi anemi falsifòm?

Asosyasyon Maladi Anemi Falsifòm Etazini an (Sickle Cell Disease Association of America) rekòmande pou moun ki gen maladi anemi falsifòm yo resevwa vaksen COVID-19 nan moman sa a.

Moun ki gen maladi anemi falsifòm ki atrape COVID-19 ka gen pousantaj konplikasyon maladi a ki wo, yo ka entène lopital, yo ka antre nan inite swen entansif, ak lanmò. Etandone gwo efikasite ak sekirite ki rapòte nan esè vaksen yo, nou kwè avantaj pou resevwa vaksen COVID-19 la depase risk la anpil.

Èske vaksen yo mache pou granmoun ki gen plis laj yo?

Granmoun ki pi gran yo gen plis chans pou yo devlope yon maladi grav oswa pou yo etène lopital pou COVID-19. Se poutèt sa, li enpòtan pou w pwoteje tèt ou pi plis ou kapab kont COVID-19. Sa gen ladan vaksinen epi pran omwen yon dòz rapèl nan vaksen an.

Vaksen yo fonksyone byen lakay granmoun aje yo.

Dapre CDC, efikasite de (2) dòz vaksen Pfizer oswa Moderna oswa yon sèl dòz nan vaksen J&J yo pou granmoun ki gen 75 ane oswa plis te 91 pousan pou Pfizer, 96 pousan pou Moderna, ak 85 pousan pou J&J.

Granmoun ki pi gran yo ka genyen tou mwens efè segondè nan vaksen COVID-19 la pase moun ki pi jèn yo.

Do I need to wait to get vaccinated after I get treated for COVID-19?

If you receive a monoclonal antibody treatment for COVID-19, you must wait 90 days after your treatment ends to get your first vaccination.

If you get monoclonal antibodies for COVID-19 prevention, including after an exposure to COVID-19, you must wait 30 days after your treatment ends to get vaccinated.

Èske mwen dwe voye randevou vaksen COVID-19 mwen an pou pita si mwen gentan pwograme pou yon chiriji?

Non, ou pa bezwen rete tann jiskaske chiriji ou an fin fèt pou pran vaksen COVID-19 la.

Sepandan, ou dwe evite pran vaksen COVID-19 ou an nan yon espas kèk jou anvan jou yo prevwa fè chiriji w la. Pa gen okenn danje nan pran vaksen an anvan w al sibi yon chiriji, men li kapab gen efè segondè sou ou, tankou fyèv, ki kapab lakòz doktè w la voye chiriji w la pou yon lòt jou. Pou majorite moun, efè segondè yo ap kanpe nan yon espas kèk jou, kidonk li pi bon pou gen omwen senk jou ki pase nan mitan jou w fin pran vaksen COVID-19 la ak jou chiriji w la.

Yo pa abòde pwoblèm sante mwen an isit la. Kijan pou m konnen si vaksen an san danje pou mwen?

Moun ki gen sèten pwoblèm sante yo, ki gen ladan dyabèt, maladi kè, obezite, te nan etid vaksen yo. Se poutèt sa, nou gen prèv vaksen an san danje pou moun ki gen pwoblèm sa yo. Sepandan, moun ki iminodeprime pa t nan esè yo.

Lè FDA apwouve vaksen yo, y ap bay rekòmandasyon tou sou ki moun ki dwe oswa ki pa dwe pran chak vaksen. Si ou gen enkyetid sou si ou dwe pran yon vaksen COVID-19 lè ou kapab, pale ak doktè w la.

Kisa mwen ta dwe fè si mwen gen efè segondè?

Anpil moun ki te pran vaksen an te deklare efè segondè. Pou kèk moun, efè segondè sa yo te vin pi mal apre dezyèm dòz la. Pifò efè segondè yo piti epi yo pase nan 48 èdtan.

Si ou genyen yon efè segondè ki pa grav ki devlope nan 48 èdtan, tankou ou ta santi yon ti lafyèv men ak yon tanperati ki pi ba 101 degre farennay, doulè nan kote ou pran vaksen a, frison,, yon ti fatig, yon ti doulè nan misk ou yo, oubyen yon ti tèt fè mal, ou pa bezwen rete lakay ou. Ou kapab pran remèd pou doulè yo vann nan lari san preskripsyon, tankou asetaminofèn oubyen ibipwofèn, pou trete sentòm sa yo.

Si ou gen lafyèv ki depase 101 degre farennay, gwo doulè nan misk, oubyen gwo tèt fè mal, tanpri rete lakay ou epi rele founisè premye swen ou a.

Si ou gen gratèl sèlman kote yo ba w vaksen an, ou kapab trete l ak 1% krèm idwokòtizòn (ki disponib pou achte nan lari) yon fwa oubyen defwa pa jou jiskaske li ale.

Konbyen tan li pran pou bati iminite apre ou fin pran vaksen an?

Ou pral gen yon ti pwoteksyon anviwon 12 jou apre premye dòz vaksen ou an. Yon moun konsidere konplètman vaksinen 14 jou apre dezyèm dòz vaksen Pfizer oswa Moderna a oswa yon sèl dòz vaksen Johnson & Johnson lan.

Èske mwen ka toujou simaye COVID-19 apre mwen fin pran vaksen an, menm si mwen pa malad?

Pandan nou konnen vaksen COVID-19 yo ka anpeche enfeksyon COVID-19 grav, nou poko konnen nan ki mezi vaksen yo efikas pou anpeche enfeksyon ki pa gen sentòm, ki se lè ou enfekte ak COVID-19 men ou pa gen okenn sentòm. Li ka posib pou toujou simaye COVID-19 apre ou fin pran vaksen an, kidonk li toujou enpòtan pou mete mas epi kenbe distans ak moun.

Chèchè yo ap etidye kouman vaksen yo anpeche enfeksyon san sentòm, men enfòmasyon an poko disponib.

Èske m ka sispann pote mas nan figi m epi pran lòt prekosyon apre m fin pran vaksen an?

Mask yo pa obligatwa ankò nan pifò espas piblik ki anndan nan Boston, sa gen ladan transpò piblik. Yo toujou obligatwa nan pifò anviwònman swen sante, tankou nan Sant Medikal Boston nan (Boston Medical Center).

Sepandan, kontinye swiv tout lòt konsèy aktyèl yo - menm si ou te resevwa yon dòz rapèl - ap ede ou pwoteje tèt ou ak lòt moun kont COVID-19. Sa gen ladann:

• Mete yon mask an piblik lè sa nesesè, epi si w santi w pi alèz pou w fè sa.
• Evite al nan foul moun.
• Lave men ou yo souvan.
• Ale fè tès la si ou gen sentòm COVID-19, oswa si ou ekspoze ak yon moun ki gen COVID-19.
• Rete nan yon distans omwen sis pye ak lòt moun yo.

Èske mwen ka vizite fanmi ki pi aje yo apre yo fin pran vaksen an men anvan mwen te pran vaksen an?

Selon direktiv Sant pou Kontwòl Maladi pou moun ki pran vaksen yo, vizit ant moun ki vaksinen konplètman ak moun ki pa te resevwa vaksen yo gen risk ki ba pou moun ki te vaksinen yo. Se poutèt sa, depi ou gen yon risk ba pou gen COVID-19 grav, li p ap vrèman yon danje pou ou pou w vizite moun ki te pran vaksen an.

Si gen kèk moun nan kay mwen ki pran vaksen an epi gen lòt ki pa te pran li, èske li p ap yon danje pou retounen nan lavi nòmal nou?

Lè w ap deside ki aktivite ki an san danje pou kay ou a rekòmanse, bagay ki pi enpòtan pou kenbe nan tèt ou se nivo risk pou moun ki nan kay ki pa vaksinen. Si moun ki pa pran vaksen an gen plis risk pou yo gen COVID-19 grav, ou ta dwe kontinye swiv tout direktiv sante piblik, ki gen ladan mete mask lè w tou pre moun ki nan lòt kay epi kenbe distans fizik.

Kenbe nan tèt ou:

• Lè moun ki pa pran vaksen nan plizyè kay rasanble, gen yon risk ki pi wo pou bay COVID-19. Tout moun ki patisipe nan kalite rasanbleman sa yo ta dwe mete mask, rete omwen sis pye ak lòt moun, epi vizit deyò oswa nan yon espas ki gen bon van k ap antre ak soti.
• Nou ankouraje tout moun pou fè pou evite rasanbleman mwayen oswa gwo. Eta espesifik yo gen règleman sou kantite moun ki ka rasanble yo tou.
• Moun ki pran vaksen yo ta dwe kontinye mete mask epi swiv tout lòt direktiv sante piblik lè yo deyò kay la.

Kisa k ap pase si ou gen COVID-19 apre premye dòz yon vaksen mRNA?

Ou ka vle pran dezyèm dòz ou yon vaksen mRNA an reta si ou devlope COVID-19 ant premye ak dezyèm dòz ou yo. Nou pa konnen konbyen tan k ap pi bon pou ou tann. Nan yon minimòm, ou pa ta dwe pran dezyèm dòz la jiska dat dezyèm dòz la rive epi jiskaske ou refè konplètman ak COVID-19.

Èske timoun ki pi piti yo dwe pran vaksen COVID-19 la? Mwen tande yo pa pran COVID-19.

Wi, pou pifò moun ki gen plis pase senk (5) lane, pran vaksen COVID la pi vit posib se chwa ki pi bon an. Timoun yo ka toujou pran COVID-19 epi li ka grav, kidonk li enpòtan pou fè tout sa ou kapab pou pwoteje yo. Plizyè milyon timoun atravè peyi a te pran COVID-19 pandan pandemi an, epi COVID-19 lakay timoun yo sanble anpil ak COVID-19 lakay granmoun.

Si pitit ou a pran vaksen an, li ka ede kenbe lòt pwòch ou, tankou granparan yo, an sante tou. Sa a se paske vaksen an fè pitit ou a mwens an mezi pou l pase viris la epi redwi chans pou li enfekte lòt moun.

Lè mezi moun posib pran vaksen an - kèlkeswa laj yo - sa ap ede nou retounen nan nòmal pi vit. Sa vle di li pral pi an sekirite pou timoun yo retounen lekòl, nan espò, nan lòt aktivite, jwèt, elatriye.

Ki efè segondè vkasen COVID-19 lan genyen lakay timoun yo?

Efè segondè vaksen COVID-19 yo lakay timoun yo sanble ak efè segondè lakay granmoun yo. Efè segondè sa yo jeneralman lejè epi disparèt nan kèk jou. Yo plis kouran tou aprè dezyèm dòz vaksen an. Kèk moun kapab pa genyen efè segondè. Genyen yon ti kantite moun ki kapab gwo efè segondè, men ka sa yo ra anpil.

Efè segondè ki kouran lakay timoun ki gen kat (4) lane ak plis yo:

• Doulè, demanjezon, oswa kote yo te bay piki a anfle.
• Lafyèv.
• Fatig.
• Doulè nan Misk oswa rimatis (Womatis).
• Tèt fè mal.
• Frison.
• Glann lenfatik yo anfe (ou kapab santi yon boul anba zesèl ou).

Efè segondè ki kouran lakay timoun ki gen twa (3) lane ak mwens yo:

• Doulè oswa kote yo te bay piki an tou wouj.
• Pa an mezi pou pale (move imè) oswa ap kriye.
• Glann lenfatik yo anfe (ou kapab santi yon boul anba zesèl ou).
• Fatig.
• Pèdi apeti.

Ki jan nou fè konnen vaksen yo p ap gen efè negatif alontèm pou timoun yo?

Nan istwa vaksen, li pa trè komen pou wè efè segondè akòz vaksen ki parèt plis pase kat (4) jiska sis (6) semèn apre vaksen an. Sa a se vre lakay ni timoun ni granmoun. 

Yo te etidye epi itilize pandan plizyè dizèn lane teknoloji ni vaksen mRNA (yo itilize pou kreye vaksen Pfizer ak Moderna) ni teknoloji vaksen vektè viral (yo itilize pou kreye vaksen Johnson & Johnson). Pa gen okenn efè segondè yo dekri apre kat (4) jiska sis (6) semèn lakay moun ki te pran vaksen atravè teknoloji sa yo. 

Anplis de sa, materyèl nan yon vaksen COVID-19 disparèt nan kò ou nan kèk èdtan, sa ki vle di gen mwens risk pou li deklanche efè segondè alontèm.

Èske vaksen an lakòz pwoblèm kè, tankou myokadit, lakay timoun yo?

Myokadit (yon enflamasyon misk kè a) se yon efè segondè ki ra anpil lakay adolesan ak jèn granmoun ki te resevwa vaksen mRNA (Moderna oswa Pfizer). Myokadit pa t rive nan esè vaksen Pfizer te fè ak timoun 5 jiska 11 lane yo.

Lè yo te wè myokadit, pifò ka yo pa t grav epi yo ale nan kèk jou, swa poukont yo oswa ak ibipwofèn.

Sepandan, efè segondè kadyak akòz enfeksyon COVID-19 la, ki gen ladan myokadit, pi komen ak pi grav pase efè segondè kadyak akòz vaksen an, menm lakay timoun yo.

Èske timoun yo bezwen yon vaksen rapèl pou COVID-19?

Sant pou Kontwòl Maladi rekòmande pou tout moun ki gen plis pase sis mwa pran omwen yon dòz rapèl vaksen COVID-19 la.

Ou dwe pran dòz rapèl lan omwen 2 mwa aprè ou fin pran dezyèm dòz vaksen COVID-19 lan.

Èske timoun ki gen laj 5 jiska 17 lane ap resevwa menm dòz vaksen ak moun ki gen plis pase 18 lane yo?

Moun ki gen laj 12 jiska 15 lane ap resevwa menm dòz ak moun ki gen plis pase 18 lane yo. Yo te teste diferan dòz pandan esè klinik vaksen an sou moun ki gen laj 12 jsika 15 lane e li te detèmine itilizasyon menm dòz vaksen an menm jan nou itilize l pou granmoun yo toulede san danje epi yo efikas pou gwoup laj sa a.

Timoun 5 jiska 11 lane ap resevwa de (2) dòz tou, men chak se yon (1) tyè nan dòz yo bay tout moun ki gen plis pase 12 lane yo. Yo te jwenn dòz sa a kreye menm repons iminitè lakay timoun yo ak yon (1) dòz konplè lakay granmoun.

Can children get the COVID-19 vaccine and other vaccines on the same day?

Yes, children can get the COVID-19 vaccine at the same time as any other vaccine. Talk to child’s doctor if you have any questions.

Si pitit mwen an pral gen 12 lane byento, èske li dwe tann epi pran pi gwo dòz vaksen COVID-19 la?

Non. Chèchè yo te etidye kesyon sa a pandan esè klinik yo epi yo te jwenn pi ba dòz vaksen an kreye menm repons antikò lakay timoun menm jan ak yon pi gwo dòz lakay jèn granmoun yo. Se poutèt sa, pitit ou a dwe pran vaksen pi vit posib olye pou l tann jiskaske li vin gen 12 lane.

Si pitit ou a vin gen 12 lane ant premye ak dezyèm dòz la, li dwe pran dòz ki pi ba a pou premye dòz la epi pi gwo dòz la pou yon dezyèm dòz.

Kisa pou m fè si m gen kesyon pandan m ap pran randevou m?

Rele 2-1-1.

Èske gen pakin nan chak sit vaksen an?

Gen pakin limite nan chak sit. Gade enfòmasyon pakin pou chak sit pi wo a.

Èske sit vaksen yo aksesib pa transpò piblik?

Tout sit vaksinasyon yo nan yon demi mil nan yon estasyon transpò piblik (otobis, tren banlye, oswa T).

Kouman pou mwen pran yon dezyèm randevou?

Ou pral pran yon randevou pou dezyèm dòz vaksen ou a pandan w ap nan premye randevou w la. Dezyèm randevou a pral swa 21 oswa 28 jou apre premye a, selon ki vaksen ou pran.